Fenicios e gregos e historias de alfabetos



Inscrición de Dipilón (de dereita a esquerda)



O alfabeto fenicio foi introducido en Grecia no momento de maior relación entre fenicios e gregos, ou sexa, entre os séculos XII e IX a.C. Tratábase dun alfabeto consonántico e silabográfico: representaba só as consonantes o algunhas series de consonante e vogal: τ = τ, τα, τε, τι, το, faltaban as letras Ξ Φ Χ Ψ e existían o digamma (Ϝ) o qoppa (Ϙ).

Exemplo: A palabra μαθητής, se existise, co alfabeto fenicio escribiríase ΜΘΤΣ, que podía ser interpretado como μαθητής (N. sg.), μαθητάς (Ac. pl.) ou μαθητός “aquilo que pode aprenderse”, pois non se escribían as vogais. É o que acontece aínda hoxe con algúns tipos de escritura árabe.

Os gregos decatáronse logo de que este alfabeto causaría dificultades e adaptárono ás súas necesidades fonolóxicas: cada signo representaría un fonema vocálico ou consonántico. Así naceu o alfabeto grego, orixe do latino, do cirílico, do armenio, etc.

Os primeiros exemplos de escritura alfabética grega son o copo de Néstor (740-720 a.C.) e o enocoe ou xerra de viño de Dipilón (735-725 a.C.), coa seguinte inscrición: 

ΗΟΣΝΥΝΟΡΧΕΣΤΟΝΠΑΝΤΟΝΑΤΑΛΟΤΑΤΑΠΑΙΖΕΙΤΟΤΟΔΕΚΛΜΙΝ hος νῦν ὀρχεστôν πάντον ἀταλότατα παίζει, τô τόδε κλ[.]μιν[...]

Entre os bailarinos, para o que agora actúe con máis gracia, este é (o premio).

Enocoe de Dipilón, premio para un concurso de danza